Euskarak 2006an zuen egoera inkesta soziolinguistikoaren bidez

Euskararen inguruko IV. Inkesta Soziolinguistikoak hainbat ondorio baliagarri erakusten ditu.

>Euskara dakiten ehunekoak hazi egin dira hezkuntza euskaldunari esker EAEn. Esaterako, Araban euskaraz zekiten gazteak 1991an %7 izatetik 2006an bikoitza izatera igaro dira. Euskara hein handi batean ikasia da, hezkuntza sistemako hizkuntza eta ez kalekoa. Hala ere, jarrera ona du euskararen sustatzeak EAEn.

>Iparraldean euskararen transmisioak izandako zulo izugarria gelditu eta gazteen artean euskara erakustea lortu da. Euskara zaharren, familia artekoen eta nekazal girokoen

hizkuntza da. Izan ere, Baiona, Angelu eta Miarritzen euskarak presentzia urria du. Frantziaren politika bateratzailearen ondorio zuzena da euskarari urteetan eman zaion balio eskasa. Euskara bi belaunalditan anekdotikoa bilakatzeko arrisku larria du biztanleen interesa asko edo nahikoa dutenen (%67) zenbakia kontuan hartzekoa bada ere.

>Nafarroa multilinguismoaren eta kultura kontrasteen lurraldea da. Lurraldea non euskaldunak oso jarrera euskalzaleak dituzten eta erdaldunek oso jarrera aurkakoak, jarrera muturrekoak, alegia. Gainera, euskara erabiltzen den eremuetan erdaldun askok euskararen aldeko jarrera dute eta seme-alabei euskara erakusteko borondatea. Gazteak gero eta elebidunagoak dira. Euskarak bi mundu banatzen ditu Nafarroan.

Ondorioz, oro har, euskararen etorkizuna Euskal Herrian euskara

dakitenek euskara erabiltzen badute edo ez erabakiko da. Lurraldeka, arazo gehien Iparraldeak izango ditu belaunaldi gutxi batzuetan egoera iraultzen ez badute, euskaraz egiten dutenen presentzia marginala izango baita. Nafarroak, berriz, epe luzerako hobekuntza handiak izan ditzake hango euskalzaleek transmisioa eta erabilera zabaltzen badute (eta hizkuntza politika aldatzen bada azkartu daiteke). Araban ere, Nafarroaren antzera, jarrera baikorrak eta euskaraz dakien belaunaldi berria erabileran bistaratzeko ordua heldu da. Araban, euskaldun diren gazteek etorkizunean beraien seme-alabei egingo dieten hizkuntza transmisioan dago gakoetako bat. Bizkaian euskara hiritartzea behar da eta azken urteetan etortzen ari den atzerritar andanari hizkuntzarekiko jarrera positiboak eskaintzea. Gipuzkoan berriz, egoera ona dute baina gaztelania eta euskara erdi eta erdi erabiltzen diren herri horietan gazteak direnek erdaldunak erakartzea behar dute.

Eskolatik kalera, etxetik plazara.